Świąteczne skupienie

Z czym kojarzą wam się święta Bożego Narodzenia? Choinka, bombki, prezenty, święty Mikołaj, kolacja wigilijna ze smażonym karpiem w roli głównej, pusty talerz dla wędrowca, sianko pod obrusem, pierwsza gwiazdka, śnieg, kolędowanie, szopka, a w niej maleńki, nowo narodzony Jezusek, Maria i Józef, pastuszkowie i owieczki, a gdzieś w kącie szopki wypróżniający się człowieczek. Wesołych Świąt!

Katalońskie bożonarodzeniowe figurki robiące kupę
Dla nas robiąca kupę figurka jest może szokującą, ale dla Katalończyków szokiem była barcelońska szopka z 2005 r., w której nie było caganera – bo tak nazywa się owa figurka. Władze miasta przekonywały, że zgodnie z nowym prawem publiczne wypróżnianie się jest nielegalne, a zatem caganer daje zły przykład. Obywatele jednak tak mocno wyrażali swoje niezadowolenie, że rok później caganer wrócił do szopki.

Tradycja – jak to często bywa – w przypadku caganera również się skomercjalizowała. Dawniej był to przypominający krasnala chłop w charakterystycznej czapce, dzisiaj w szopkach kupę robią osoby ze świata polityki (Silvio Berlusconi, Barack Obama czy Angela Merkel), słynni sportowcy (piłkarze FC Barcelona, Fernando Alonso), postacie z bajek (Asterix i Obelix), superbohaterowie (Superman, Spiderman), bezimienni przedstawiciele różnych profesji (tancerka flamenco, lekarz, urzędnik), naukowcy (Albert Einstein), odkrywcy (Krzysztof Kolumb), celebryci (książę William z żoną Kate, Mick Jagger, Shakira) czy nawet papież Benedykt XVI.

Różne postacie jako caganery

Nie wiadomo natomiast dokładnie, skąd wzięła się tradycja caganera. Mówi się o tym, że odchody nawożą ziemię, a zatem figurka miałaby symbolizować pomyślne plony i ogólnie powodzenie w kolejnym roku. Wspomina się też ideę, że Bóg objawi się ludziom kiedy to on będzie gotowy, niezależnie od tego, czy człowiek zdąży się przygotować, czy nie. Być może caganer ma też przypominać o tym, że Jezus był człowiekiem takim, jak wszyscy inni ludzie. Możliwe, że jest to też symbol równości wszystkich ludzi. Nieważne, czy jesteś prezydentem USA, czy pielęgniarką w podbarcelońckiej wiosce – kupę musisz robić i już!

Sportowcy robią kupę

Katalończycy to w ogóle mają coś z tym wypróżnianiem. Spójrzmy na drugą tutejszą świąteczną tradycję, jaką jest Tió de Nadal, czyli bożonarodzeniowy pieniek. Jak nietrudno się domyślić, ów pieniek także robi kupę, ale tym razem przybiera ona formę drobnych upominków i słodyczy. Dzieci uwielbiają Tió de Nadal!

Stoisko świąteczne, na którym można kupić Tió de Nadal

Pieniek na dorobionych drewnianych nóżkach i z domalowanym uśmiechem przynosi się do domu jeszcze przed świętami, 8 grudnia w dzień uroczystości Niepokalanego Poczęcia. Przykrywa się go kocykiem, żeby nie zmarzł i codziennie karmi stawiając przed nim spodek z jedzeniem (który potem trzeba dyskretnie zgarnąć, żeby dzieci się nie zorientowały). Kiedy w końcu przychodzi Boże Narodzenie, pieniek przy akompaniamencie zabawnych piosenek dostaje kilka razów kijkami, aż wydali z siebie upominki. Wtedy ktoś może sięgnąć pod koc i poszukać, co takiego wyszło z Tió.

Dzieci uderzają kijkami Tió de Nadal czekając na drobne upominki

Niezależnie od tego, czy w waszej szopce będzie caganer czy nie i czy w ogóle będzie szopka, chciałabym życzyć wszystkim czytelnikom bloga Daleko niedaleko wszystkiego najlepszego z okazji świąt!

Albo, jakby to Katalończycy powiedzieli, bon Nadal!

Ewa

Cieszę się, że tu jesteś! Mam nadzieję, że spodobał Ci się i zaciekawił ten wpis. Jeśli tak, to będzie mi niezmiernie miło, gdy klikniesz Lubię to, dodasz +1 i podzielisz się wpisem ze znajomymi albo dołączysz do dyskusji! To dla mnie ważne, bo pokazuje, że warto dalej pisać. Masz uwagi, komentarze, pytania? Nie wahaj się, napisz! Cieszę się z każdego sygnału od Ciebie! Dziękuję :)

- Ewa a

Przeczytaj też...

12 komentarzy

  1. Widmowy pisze:

    Motyw z kupą jest niezły. Czy wiadomo skąd wziął się ten zwyczaj u Katalończyków?

    • Ewa pisze:

      Dokładnie nie wiadomo. Prawdopodobnie tradycja wywodzi się z ok. XVII-XVIII w. Katalończycy w szopkach ustawiali nie tylko tradycyjne figurki Józefa, Maryi, pastuszków itp., ale dokładali też takie ilustrujące zwykłe życie, np. kobietę robiącą pranie, chłopca sprzątającego obejście, to być może i tak do szopki trafił caganer :)

  2. Sol pisze:

    Z okazji Świąt Bożego Narodzenia
    dużo szczęścia i słodyczy
    każdy z Dwóch Włóczykijów
    Ci dzisiaj szczerze życzy! :)

    A zwyczaje, które opsałaś, są naprawdę nietypowe, cieszymy się, że o nich opowiedziałaś! :)

  3. Sol pisze:

    PS. Tak mi się podoba ten wpis, że aż polecę znajomym mailowo… :D Super.
    Sol

  4. Ajka pisze:

    Oho widze że Ci podrzuciłam tema ;)

  5. Ajka pisze:

    Wesołych Świąt i do zobaczenia zaraz po Świętach :-)

  6. kokieteria pisze:

    Niech będzie lekkie Twoje pióro jak jelita po tej świątecznej hiszpańskiej czynności! :)

  7. Justa pisze:

    Niektore tradycje katalonczykow wydaja sie byc naprawde zabawne dla ludzie patrzacych na to z boku
    Zapraszam na bloga o Katalonii

  8. Planners pisze:

    Bardzo podoba mi się ten wpis. Niektóre zwyczaje Katalończyków są naprawdę śmieszne, kto by pomyślał. Fajne te figurki na zdjęciu. Życzę Wesołych Świąt.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

*Pola wymagane. Adres e-mail nie zostanie opublikowany. Ostatnio pojawia się bardzo dużo spamu i mój filtr czasem się gubi. Jeśli nie jesteś spamerem, a Twój komentarz nie ukazał się, daj mi o tym znać mailowo. Kontakt znajdziesz tu. Dziękuję!